Fahiş elektrik zammının nedeni özelleştirme ve dağıtım şirketleri!
Bu paranın vatandaşa fatura edildiğini belirten Özdağ; " Elektrik enerjisi 3 temel sektörde değerlendiriliyor.Elektriği Ürettiniz, ilettiniz ve dağıttınız. Bize faturalandıran elektrik fiyatına 1 kuruş zam yaparsanız o zammın bütün tüketimindeki toplam değeri 2.5 milyar TL'yi buluyor. Bu korkunç bir rakam.
Şu anda Türkiye'de 2021 yılı üretilen elektriğin yüzde 83'ten fazlasını özel sektör üretmiş. İletimin şu anda % 100'ü kamunun, dağıtımın % 100'ü özel şirketlerin elinde.
Bu şirketler üretirken kazanıyor. Dağıtım şebekesini işletirken de yaptıkları yatırımları, şirket giderlerini fatura ederek karşılığını alıyorlar.Devletin verdiği fiyata kar paylarını koyarak bize fatura ediyorlar. Ortada saadet zinciri gibi bir yapı var. Bu zincirin iletim hariç her parçası bize fatura ediliyor."dedi.
Elektrik Mühendisleri Odası da,EPDK tarafından elektriğe yapılan yüzde 38 oranındaki zamla ilgili bir açıklama yaptı.
Açıklamada enerji üretim maliyetlerinde ciddi bir artış yaşanmadığı belirtilerek yapılan zammın dağıtım bedeline yapılan yüzde 58.9 oranında zamdan dolayı dağıtım bedeli kaynaklı olduğuna ve zammın altından dağıtım şirketlerinin çıktığına işaret etti.
ELEKTRİĞE % 2.5 ARTIŞ, DAĞITIMA % 58.5 ARTIŞ
Elektriğe yapılan yüzde 38’li zammı inceleyen Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) artışın konutlar için (8 kWh/gün ve altı) yüzde 2,5’le sınırlı kaldığını buna karşın dağıtım şirketlerine aktarılan dağıtım bedelineyse yüzde 58,9 oranında fahiş bir zam yapıldığını tespit etti.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu`nun (EPDK) 1 Temmuz 2024 tarihinden geçerli olmak üzere duyurduğu yeni elektrik tarifesinde düşük kademede tüketimi olan konut faturalarına yüzde 38 olarak yansıyacak zam yapıldığı belirtilen açıklamada; "Enerji üretim maliyetlerinde yaşanan artış nedeniyle nihai elektrik perakende satış fiyatlarında mesken abone grubu için % 38, tarımsal faaliyetler abone grubu için % 30, kamu ve özel hizmetler sektörü abone grubunun düşük kademesi için % 38 ve yüksek kademesi için % 20 oranında artış yapılmıştır" denildiğine dikkat çekildi.
DAĞITIM BEDELİ TIRMANIYOR
Faturanın en önemli kalemi olması gereken enerji bedelinin, dağıtım bedelinin çok gerisinde kalmasının, piyasanın çarpık bir biçimde yapılandığını gözler önüne serdiğinin altı çizilen açıklamada; “EPDK`nın açıklamasında kullandığı "enerji üretim maliyetlerinde yaşanan artış" ibaresi açıkça zamma mantıklı bir gerekçe üretmeye çalışan bir manipülasyon çabasıdır. Enerji üretim maliyetlerinde ciddi bir artış yaşanmadığı herkes tarafından bilinen bir gerçektir. EPİAŞ`ın resmi bülteninden alınan son 12 aya ait aşağıdaki PTF/SMF grafiği de bu gerçeği doğrulamaktadır. Zaten dağıtım bedeline yüzde 58.9 oranında zam yapılması, artışın dağıtım bedeli kaynaklı olduğunu göstermektedir. Bir başka deyişle 50 kuruşun altında bir bedelle temin edilen birim elektrik enerjisinin ancak 1.36 TL`ye tüketiciye ulaştırılabilmesi, hiçbir ekonomik gerçekle uyuşmamaktadır” ifadelerine yer verildi.
"ÖZELLEŞTİRME PAHALILIK YARATIYOR"
Dağıtım şirketlerinin yurttaşlara elektrik enerjisini kaliteli, güvenli, sürekli ve ucuz bir şekilde ulaştırmasından sorumlu olduğuna işaret edilen açıklamada “Bugün geldiğimiz nokta, özel sektör tarafından işletilen elektrik dağıtım hizmetlerinin genel ekonomiyi zora sokacak şekilde başarısız bir biçimde işletildiğini göstermektedir. Kamu eliyle yürütülmesi gereken hizmetin özelleşmesi, fahiş düzeyde pahalılık yaratmanın yanında, kamu kaynaklarının özel sektöre sınırsızca aktarılması sonucunu da doğurmuştur” vurgusu yapıldı.
“KAMULAŞTIRMA GÜNDEME ALINMALIDIR”
Ucuz, kaliteli ve güvenilir enerjiye erişim tüm yurttaşların temel bir hakkı olduğu vurgulanan açıklamada; “Özelleştirme bedelleri için alınan dövize endeksli kredilerin rahat ödenmesi için dağıtım şirketlerine kaynak aktarıldığı bir Türkiye tablosu, artık geride bırakılmalıdır. Kamucu anlayışla; enerji alanında, ticari ve siyasi çıkarlardan uzak, üretim sektörleri başta olmak üzere genel ekonomiyi destekleyecek şekilde tarifeleri belirleyebilecek özerk bir yapının inşası mümkün ve zorunludur.
Arz güvenliğini sağlamak ve toplam maliyeti düşürmek için özelleştirilen üretim tesisleri ve dağıtım bölgelerinin kamulaştırılması acilen gündeme alınmalıdır. Enerji maliyetlerinin enflasyon üzerindeki etkisini sınırlamak için artık vakit kaybedilmemelidir. Üretimden, dağıtıma kadar tüm süreçleri yönetecek dikey entegre bir kamu tekeli yeniden kurulmalıdır. Geçiş sürecinde ise kamu kaynaklarının sonu belirsiz bir biçimde özel sektöre kaynak transfer edilmesi yerine kamulaştırma işlemlerini yürütecek Kamulaştırma İdaresi Başkanlığı kurulmalıdır” denildi.